35. Kết quả bước đầu về ghép tim cho trẻ em tại Việt Nam

Kết quả bước đầu về ghép tim cho trẻ em tại Việt Nam
First results of Children’s Heart Transplant in Vietnam

Nguyễn Hữu Ước, Vũ Ngọc Tú và cộng sự
Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

Tóm tắt

Tổng quan: Ghép tim cho ở trẻ em dưới 18 tuổi là một lĩnh vực khó cả về kỹ thuật, chuyên môn lẫn khung pháp lý. Ở Việt Nam, ghép tim người lớn bắt đầu được thực hiện từ năm 2010, như tới ngày 3 tháng 6 năm 2013, mới thực hiện ca ghép tim ở trẻ em đầu tiên. Nhu cầu ghép tim ở trẻ em cũng rất lớn, nhưng để triển khai thường qui thì còn rất nhiều khó khăn. Mục tiêu của báo cáo nhằm đánh giá tổng quan về thành tựu ghép tim liên quan đến trẻ em ở Việt Nam và đề xuất hướng đi trong thời gian tới. Đối tượng và phương pháp: Báo cáo tổng quan các vấn đề liên quan đến 7 ca ghép tim có liên quan đến trẻ em, trong đó có 3 ca là người hiến tạng và 4 ca là người nhận tạng - từ tháng 6/2013 tới ngày 20/10/2019. Kết quả: 03 người hiến tạng đều là trẻ xấp xỉ tuổi trưởng thành, 2 trẻ gái (17 và 14 tuổi) và 1 trẻ trai (17 tuổi), với các chỉ số kích thước xấp xỉ người lớn và đều có nguyên nhân chết não là chấn thương sọ não, 1 ca hiến-ghép ở Bệnh viện Chợ Rẫy, 2 ca hiến-ghép ở Bệnh viện Việt Đức. Trong khi 04 người nhận tạng có tuổi nhỏ hơn, 2 trẻ 10 tuổi, 1 trẻ 13 tuổi và 1 trẻ 15 tuổi. Có 2 bé trai và 2 bé gái. Ghép tại Bệnh viện Việt Đức 3 ca, còn 1 ca ở Bệnh viện Huế. Bệnh lý chính là cơ tim giãn (3/4 ca), 1 ca mắc bệnh cơ tim hạn chế. Tỷ lệ bất cân xứng kích thước cho - nhận cao nhất là 2,7 cho 1 bệnh nhi 10 tuổi, và đây cũng là trường hợp có kỹ thuật ghép khó nhất. Hiện còn sống 3 bệnh nhân (1, 16 và 31 tháng), 1 ca tử vong sau ghép 3 tháng do viêm phổi. Kết luận: Ghép tim có yếu tố trẻ em (người cho hay người nhận tạng) đã được thực hiện thành công ở Việt Nam, song số lượng còn khiêm tốn so với nhu cầu, mới chỉ thực hiện ở lứa tuổi khá lớn (quanh 10 tuổi). Tiếp tục phát triển và hạ tuổi người nhận tim xuống nhỏ hơn nữa là một hướng đi - dù còn nhiều khó khăn, trong thời gian tới.

Từ khóa: Ghép tim, trẻ em, Việt Nam, Bệnh viện Việt Đức.

Summary

Background: Heart transplant for children under 18 year old is a difficult field both in terms of technique, expertise and legal framework. In Vietnam, adult heart transplants have been started since 2010, such as June 3, 2013, the first heart transplant in children. The need for heart transplants in children is also very large, but for routine implementation, there are still many difficulties. The objective of the report is to review an overview of the heart transplant achievements related to children in Vietnam and propose future directions. Subject and method: An overview of the issues related to 7 heart transplants involving children, including 3 who are organ donors and 4 who are organ recipients - from June 2013 to October 20, 2019. Result: The three organ donors were approximately adulthood, two girls (17 and 14 years old) and 1 boy (17 years old), with size indicators approximately the same as adults and all with brain death caused by injury; 1 donation in Cho Ray Hospital, 2 donations in Viet Duc Hospital. While 04 recipients were younger, 2 children 10 years old, 1 child 13 years old and 1 child 15 years old. There are 2 boys and 2 girls. Grafted in 3 cases in Viet Duc Hospital, and 1 in Hue Hospital. The main pathology is dilated cardiomyopathy (3/4 cases), 1 case of limited cardiomyopathy. The highest ratio of asymmetric donor-recipient size ratio is 2.7 for a 10-year-old child, and this is also the case with the most difficult transplant technique. There are 3 patients survived (1, 16 and 31 months), 1 death after 3 months of transplant due to pneumonia. Conclusion: A child transplant (donor or organ recipient) has been successfully implemented in Vietnam, but the number is still modest compared to need, only performed at a relatively large age (around 10 years old). Continuing to grow and lower the age of the recipient is a way - despite many difficulties, in the future.

Keywords: Heart transplant, children, Vietnam, Viet Duc Hospital.